Home
Foto: Krijn van Noordwijk
Herman te Loo (IJmuiden, 1960) is een ervaren vertaler, ondertitelaar, tekstschrijver en muzikant, die opereert vanuit Zaandam. Op het eerste oog lijken die bezigheden misschien weinig met elkaar te maken te hebben, maar niets is minder waar. Vanuit zijn studie Engelse taal- en letterkunde aan de Vrije Universiteit in Amsterdam (doctoraal cum laude in 1984) is hij teksten gaan vertalen over allerhande onderwerpen. In 1989 kwam daar als specialisme het vertalen en ondertitelen van films en tv-programma’s uitrollen. In die hoedanigheid heeft hij zo’n beetje alle grote Nederlandse ondertitelbedrijven (en zenders) van kwalitatief hoogstaand werk voorzien.
Als tekstschrijver begon hij met het schrijven van muziekrecensies voor de IJmuider Courant, later gevolgd door een groot aantal muziekbladen, zoals Jazz Nu, Entr’acte, Big Band, Jazz’halo en recentelijk het Internet-magazine Jazzflits. Het feit dat hij ondertussen allerlei muziekpodia onveilig maakte met zijn saxofoons en klarinetten (tegenwoordig sopraan, alt en tenor, plus incidenteel basklarinet) hielp natuurlijk de kritische inzichten. Momenteel speelt hij in twee bands, Humph (eigenzinnige jazz) en Zapmachine (jazz- en progrock).
Maar het muzikale deel van Hermans kunnen bewijst zich op meer dan alleen de voor de hand liggende manier. Immers, het vertalen van tv-programma’s (en al helemaal van comedyseries, een van zijn specialismen) vraagt ook om improvisatievermogen. Het spelen met de gegevens van leessnelheid, maximaal aantal karakters en de culturele verschillen tussen Amerika, Engeland of Australië en Nederland, vereist flexibiliteit. En dat heeft wel wat weg van het zoeken naar muzikale oplossingen binnen een akkoordenschema, een ritmisch patroon of de vorm van een compositie. En andersom is de humor die je in een tekst kwijt kan heel goed bruikbaar in de muziek, in de vorm van onverwachte wendingen, malle citaten of opzettelijke stijlbreuken.
Het omgaan met de beperkingen van een ondertitel heeft ook zijn weerslag op hoe Herman zijn teksten schrijft. Vaak zijn die bestemd voor websites, en daar geldt een adagium: Wat één scherm te boven gaat, is al gauw te lang. Hou het kort, informatief, en krachtig.